|
1390/6/20 یکشنبه
موقعيت جغرافيايي،کهگيلويه و بويراحمد
استان کهگيلويه و بويراحمد با 16264 کيلومتر مربع وسعت در جنوب غربي مرکز ايران واقع شدهاست. براساس آخرين تقسيمات سياسي و اداري در سال 1375، شهرستانهاي استان عبارتند از: کهگيلويه بامرکزيت دهدشت، بويراحمد با مرکزيت ياسوج و گچسارانشهر ياسوج مرکز استان کهگيلويه و بويراحمدميباشد. اين استان، از شمال با استان چهارمحال و بختياري، از جنوب با استانهاي فارس و بوشهر، از شرق بااستانهاي اصفهان و فارس و از غرب با استان خوزستان همسايه است
اين استان در سال 1375، حدود 544 هزار نفر جمعيّت داشته که از اين تعداد 23/39 درصد در نقاط شهريو 20/60 درصد در نقاط روستايي سکونت داشتهاند و بقيه غير ساکن بودهاند.استان کهگيلويه و بويراحمد منطقهاي ناهموار و کوهستاني است که در حدود 45 مساحت آن از ارتفاعات وتپه ماهورها تشکيل شده است و 15 بقيه مساحت آن را دشتها و درهها در بر گرفتهاند.
بلندترين نقطه استان، قلّهدنا به ارتفاع 4409 متر و پستترين ناحيه آن ليشتر با ارتفاع 500 متر از سطح دريا ميباشد. در مناطق سردسير،ارتفاعات بلندتر و تپه ماهورها بيشتر است و در مناطق گرمسير ارتفاعات کوتاهتر و تپه ماهور نيز کمتر است.عمده اراضي کشاورزي استان در دشتها واقع شده است.
آب و هوا،کهگيلويه و بويراحمد
در امتداد رشته کوههاي اصلي زاگرس از شمال شرقي به جنوب غربي در استان کهگيلويه و بويراحمد،از ارتفاع کوهها و مقدار بارندگي و رطوبت هوا به طور محسوسي کاسته شده و مشخصات اقليمي دوگانهاي راپديد ميآورد. بدين ترتيب اين استان به دو منطقه سردسيري و گرمسيري تقسيم شده است
منطقه گرمسيري در قسمت جنوب و غرب استان واقع شده و آب و هوايي گرم و خشک دارد و بادهاي موسمي(فصلي) و محلي متعددي در اين ناحيه ميوزند. باران اين منطقه از آبان ماه آغاز شده و تا ارديبهشت به تناوبادامه مييابد. در اين مناطق يخبندان بندرت اتفاق ميافتد.
منطقه سردسيري در شمال و شرق استان قرار دارد. بارش اين ناحيه معمولاً از آبان ماه شروع و تا ارديبهشت ماهبه تناوب و معمولاً به صورت برف ادامه مييابد. اين قسمت از استان که در واقع جنوبيترين بخش زاگرسمرطوب است با جنگلهاي وسيع و زيباي بلوط پوشيده شده و سرچشمه رودهاي بزرگي است.در اين استان بادهايي با جهات مختلف ميوزند که مهّمترين آنها عبارتند از:
بادهاي موسمي که به نام باد شمال و باد جنوب معروف هستند. باد شمال از طرف شمال غربي از دريايمديترانه و آبهاي اطراف آن و گاهي از اقيانوس اطلس به داخل منطقه نفوذ ميکند. و موجب بارندگي ميشود.باد جنوب از سمت جنوب و جنوب غربي به ويژه در اواخر بهار و تابستان به داخل منطقه نفوذ ميکند ومعمولاً با گرما همراه است
بادهاي محلي در نواحي مختلف نسبتاً محدود و کم وسعت استان ميوزند که مهّمترين آنها عبارتند از: بادآشوب، باد زير روز، کوه باد، باد حيران، باد چوغان، باد او و باد درخترو.
تاريخ و فرهنگ،کهگيلويه و بويراحمد
استان کهگيلويه و بويراحمد در گذشتهاي نهچندان دور جزء يکي از بلوکهاي مملکت فارس ومشتمل بر دو قسمت شمال شرقي که آن را سردسير و کوهستاني و پشت کوه و قسمت جنوبي و غرب بود که آنرا نره کوه بهبهان ميناميدند. تا دوّم تيرماه 1342 شمسي، قسمتي از استان فعلي کهگيلويه و بويراحمد جزءاستان خوزستان و قسمتي نيز جزء استان فارس بود.پانزدهم آبان ماه 1338، قسمت گرمسير بهبهان به شهرستان کهگيلويه با مرکزيت دهدشت تبديل شد. اينشهرستان کماکان جزء استان خوزستان و بقيه منطقه جزء استان فارس بود. به دنبال شورش ايل بويراحمد در22 تيرماه 1342، منطقه کهگيلويه و بويراحمد طبق تصويب نامه مجلس شوراي ملي وقت، از استانهاي فارسو خوزستان جدا شد و به يک فرمانداري کل تبديل شد و ياسوج که تا آن زمان خالي از سکنه بود، به عنوان مرکزآن تعيين گرديد.
در اسفندماه 1352 شمسي فرمانداري کل کهگيلويه و بويراحمد به استان تبديل شد. به استنادکتاب "ممسني در گذرگاه تاريخ" مردم لرستان، کهگيلويه و بويراحمد، ممسني و حتي' دشتستان بوشهر با گذشتهتاريخي مشترک از يک نژاد هستند و با يک زبان صحبت ميکنند و آداب و رسوم و فرهنگ مشابهيدارند.کنشهاي فرهنگي مردم کهگيلويه و بويراحمد از روابط اجتماعي موجود مبتني بر نظام عشيرهاي متأثراست. در اين نظام فرهنگي تمام رفتارهاي اجتماعي و فرهنگي مردم تحت تأثير مستقيم روابط قبيلهاي وعشيرتي قرار دارند
صنايع دستي و سوغاتي ها،کهگيلويه و بويراحمد
در بين عشاير کهگيلويه و بويراحمد توليد دست بافتهاي مختلف از ديرباز رواج دارد.وجود مواد اوّليه مورد نياز از جمله انواع پشم، زمينه مناسبي براي تهيه انواع دستبافتها فراهم ساخته است.دست بافتهاي کهگيلويه و بويراحمد که با استفاده از مواد اوليه مرغوب و با رنگهاي متنوع گياهي و در نقشهايسنتي تهيّه ميشود، خريداران و طرفداران بسيار دارد و مرغوبيت آن باعث شده است، 90 درصد از توليداتدست بافت استان صادر شود
بافت صنايع دستي در کهگيلويه و بويراحمد متنوع است و ميتوان آنها را بهبافتههاي داراي نظير قالي، جانمازي، پشتي، خورجين، بافتهاي بدون گره نظير گليم و بافتهاي ميلي نظيرجوراب، دستکش و سوزن دوزي، تقسيم کرد.اهم صنايع دستي استان کهگيلويه و بويراحمد عبارتند از: قالي بافي، گبه، گليم و گچمه. سوغاتي مهّم استانعبارتند از: قالي، گليم، گبه، جانمازي، پشتي، خورجين، سوزن دوزي، دستکش و ديگر محصولات صنايع دستيعشايري که خريد آنها براي بازديد کنندگان يادگاري جالب و ماندنياست.
|
|
|